توسعه پايدار شهري
شهرها در کشورهاي در حال توسعه با مسئووليت دشواري روبرو هستند زيرا بايد براي جمعيت به سرعت در حال رشد، ساکن در شهرها، مسکن، شغل و خدمات تأمين کنند. توسعه نواحي شهري به واسطه تأمين بازار براي محصولات روستايي، فعاليت‌هاي فرعي در جهت گسترش، اشتغال غير زراعتي و کمک به مهاجران روستايي براي تطبيق سريع‌تر خود با زندگي شهري باعث توسعه يکنواخت نواحي روستايي ميشود.
نواحي شهري به واسطه گرد هم آوردن مردم و فعاليت‌ها، فرصت‌هاي بي نظيري را براي بهبود کيفيت زندگي شهري ارائه مي‌کنند.
در ابتداي بحث با شنيدن توسعه پايدار شهري سؤالاتي مطرح ميشود :
توسعۀ پايدار شهري چيست؟ چگونه مي‌توان به توسعه پايدارشهري دست يافت؟
چه سازوکارهاي نهادي يا سازماني براي مديريت شهري خوب و همچنين توسعه پايدارشهري ضروري است ؟
توسعه چيست؟
تغيير از يک وضع به وضع ديگر تحت يک هدف که با صرف هزينه و زمان همراه است.
توسعه پايدار چيست؟
به دليل اينکه هر سازمان يا نهاد بر حسب نياز يک بخشي از توسعه پايدار را مورد استفاده قرار مي‌دهد هنوز تعريف جامعي از توسعه پايدار ارائه نشده ولي در اينجا چند تعريف ارائه مي‌دهيم:
1- يك نوعي از توسعه است كه نياز امروزيان را بدون كاهش توانايي آينده گان در تأمين نيازهاي شان در نظر مي گيرد.
2- توسعه اي است كه افزايش كيفيت زندگي كليه افراد را در تمام دوره ها در نظر گرفته باشد .
3- توسعه پايدار نوعي كه در آن توسعه و كيفيت محيط زندگي با يكديگر همراه اند. (توسعه‌اي است كه باعث پيشرفت كيفيت زندگي ميشود) كه زندگي وابسته به محيط زيست است .
توسعه پايدار شهري
به دليل تعاريف متعدد توسعه پايدار ، تعاريف متعددي نيز در رابطه با توسعه پايدار شهري داريم :
1- توسعه اي است که تمام جنبه‌هاي اجتماعي و اقتصادي و ... را در شهر همگام با هم پيش مي برد البته علاوه بر تأمين نيازهاي حال حاضر بشر نياز نسل هاي آينده را در نظر بگيرد.
2- توسعه اي است که مرتبط به نحوۀ استفاده از زمين مي شود که با توجه به اندازۀ تراکم و تکنولوژي جديد ، حمل و نقل و ... متفاوت است .
نقش شهرها در توسعه پايدار
جمعيت شهرهاي کشورهاي در حال توسعه از جمله افغانستان طي چند دهۀ آينده به ميزان بسيار زيادي رشد مي‌کند. (به گفته محققان معادل 60 ميليون در سال، به دليل رشد طبيعي، مهاجرت و ... ) . شهر در نواحي پيشرفته بايد 2 چند وظيفه مهم را براي حمايت از توسعۀ ملي پايدار انجام دهند.
1- تسهيل تغييرات اجتماعي نهادي: از طريق بهبود و دسترسي به عقايد، فرصت براي نوآوري
2- تأمين اشتغال و خدمات کافي براي ساکنين فعلي و تازه‌واردان جديد
3- تضمين محيط زيست سالم و جذاب براي جذب جمعيت شهري در عين حال حفاظت منابع طبيعي و کاهش آثار زيان بار در نواحي وسيع براي نسل‌هاي بعدي
آنچه که نواحي شهري را به تغيير و بهبود کيفيت شهري قادر مي سازد مقياس و تراکم شهرها و تنوع اقتصادي، اجتماعي آن‌هاست .
نهادهاي مورد نياز براي توسعه پايدارشهري
يک مديريت خوب به نهادهايي براي آشکار سازي و متعادل کردن منابع پراکنده و نيز تعهد به انجام اقدامات لازم در جهت رفاه اجتماعي نياز دارد . براي تضمين اين وظايف در بين موضوعات متعدد شهري نهادهاي زير مهم هستند .
الف ) يک ساختار تقسيم مسئووليت و هماهنگي که جامعه، دولت محلي و سطوح ملي و ولايتي دولت را مرتبط کند و ارگان هايي مناسب براي شناسايي مشکلات در سطوح مختلف داشته باشد .
ب) چوكاتي براي مشارکت گسترده و تفکر استراتژيك که به درک مشترک و اجماع نظر و بهبود ارزش يابي کمک نمايد
ج) شبکه‌هاي مورد نياز براي ارتباطات و ظرفيت سازي در ميان گروههاي ذي نفع و متخصص . اما چه عاملي باعث ميشود تا چنين نهادهايي بوجود آيند و توسعه يابند؟
بيشتر تغييرات مهم از طريق بحرانهاي ناگهاني اتفاق مي‌افتد. و جهاني شدن فرصت‌هاي جديدي را از طريق به ارمغان آوردن دانش جديد و ايجاد تفکرات جديد براي شناخت چالش‌هاي جدي ايجاد کرده است. بيشتر مباحث توسعه پايدار نواحي شهري فراتر از مسائل مربوط به حومه شهر هستند و به سازوکارهاي رسمي دائم، اقدام جمعي از طريق دولت محلي کارآمد نياز دارد که با جامعه همکاري کند. اين امر زماني شروع ميشود که تضاد منافع گروههاي ذي‌نفع بزرگتر و قدرتمندتر داد و گرفت‌هاي بين اين دولت‌ها و اين که چه کساني خدمات را دريافت کنند رخ دهد.
بنابر اين انجام اصلاحات به منظور شفاف ساختن دولت‌هاي محلي و سازمان وابسته آنها در مقابل تمام نمايندگان هستۀ اصلي بر اساس بهبود توسعه پايدار در شهر است .
برنامه اصلاحات شامل موارد زير است :
1-سرعت بخشيدن به فرايند مردم سالاري در شهر
2-محرک‌ها و اقدامات مناسب براي مديريت مالي مطمئن
3-ارتقا مهارت‌ها و تخصص کارکنان دولت
4- نظارت و ارزيابي بر اساس محک زني
دستيابي به اجماع نظر و استراتژي‌هاي توسعه شهري پايدار
شرط اساسي و اصلي مشارکت، داشتن درک مشترک از مشکل، علم به هزينه‌ها و منافع راه حل هاي جايگزين و سازگار کردن دغدغه‌هاي گروههاي ذي نفع است. يک اقدام مناسب براي نهادينه کردن استراتژي هاي شهري همکاري ميان عناصر کليۀ آنها در سيستمهاي منظم برنامه ريزي شهري است. دو موردي که بايد در دستور کار استراتژي هاي توسعۀ شهري قرار گيرند عبارتند از :
1) انكشاف مرزهاي رو به گسترش شهر، هدايت اقامتگاه‌هاي جديد براي جلوگيري از گسترش محلات فقيرنشين در آينده
2) تبديل نواحي پر تراکم شهري به نواحي مسکوني مناسب و قابل سکونت .
ويژگي هاي شهر پايدار
رايج‌ترين مفهوم توسعه پايدار همان است که پيش از اين ارائه شد. طبق اين مفهوم توسعه پايدار توسعه اي است که ضمن آنکه به نيازهاي اکنون جامعه بشري پاسخگوست، توان نسل‌هاي آينده را براي برآوردن نيازها و خواسته‌هايشان به مخاطره نمي‌اندازد . الزامات توسعه پايدار را مي توان چنين برشمرد:
1. بهبود کيفيت زندگي انسان 2. برخورداري از دستاوردهاي توسعه 3. استفاده از منابع تجديد پذير 4. توسعه براي همۀ نسل‌ها ( اکنوني و آينده )
پس يک شهر پايدار مي بايست چنين ويژه گي‌هايي داشته باشد:
◄ بهبود مستمر کيفيت زندگي انسان
◄ بهره بري در برخورداري از دستاوردهاي توسعه براي همۀ شهروندان
◄ حفظ محيط زيست
نتيجه گيري:
توسعۀ پايدار توسعه‌اي است هماهنگ براي متعادل ساختن نيازها، منابع و توزيع مناسب توسعه براي همگان. توسعه پايدار شهري نيازمند همۀ ارگان‌ها و وزارتخانه‌ها براي توسعه‌اي منسجم و در همۀ زمينه‌هاي موجود در شهر که دستيابي به آن پروسه‌اي بس پيچيده‌اي است .
.اگرانتقادیاپیشنهادی درخصوص این وبلاگ دارید می توانیدبامن درمیان بگذارید.باتشکر